Αρκετοί άνθρωποι είτε λόγω γενετικής προδιάθεσης είτε λόγω κάποιων περιβαλλοντικών/επίκτητων παραγόντων (π.χ παχυσαρκία, λανθασμένες διατροφικές συνήθειες, τραυματισμοί, ασθένειες κλπ) πάσχουν από κάποια νόσο των αρθρώσεων, όπως είναι η ρευματοειδής αρθρίτιδα και η οστεοαρθρίτιδα (ή εκφυλιστική αρθρίτιδα).
Αρθρώσεις λέγονται οι περιοχές του σώματος όπου γίνονται οι συνδέσεις των οστών που συμμετέχουν στην κίνηση.
Ρευματοειδής αρθρίτιδα: ονομάζεται η χρόνια φλεγμονή (επίμονος ερεθισμός) των αρθρώσεων, η οποία πλήττει πολλές αρθρώσεις, από τις μικρές όπως τα δάχτυλα των άκρων έως και τις μεγάλες όπως τα γόνατα, οι καρποί και οι αγκώνες.
Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν συνήθως πόνο και πρήξιμο των αρθρώσεων, πρωινή δυσκαμψία και εύκολη κόπωση. Πέρα από την φαρμακευτική αγωγή, σημαντικό ρόλο στη θεραπεία της φαίνεται να διαδραματίζει η διατροφή, καθώς ασθενείς με ρευματοειδή αρθρίτιδα παρουσιάζουν ανεπάρκειες ορισμένων θρεπτικών συστατικών και η συμπληρωματική χορήγησή τους φαίνεται να είναι ευεργετική για την αναχαίτιση της εξέλιξης της νόσου.
Σύμφωνα, λοιπόν, με μελέτες, τον κυριότερο, ίσως, ρόλο στην αντιμετώπιση της ρευματοειδούς αρθρίτιδας έχουν τα ω-3 και ω-6 λιπαρά οξέα λόγω της αντιφλεγμονώδους δράσης τους. Συγκεκριμένα, έχει βρεθεί πως η χορήγηση συμπληρωμάτων ω-3 λιπαρών οξέων μειώνει τον αριθμό των αρθρώσεων που πλήττονται καθώς και την πρωινή δυσκαμψία. Όσον αφορά στα ω-6 λιπαρά οξέα, τα οποία βρίσκονται σε σπορέλαια, φαίνεται πως ορισμένα έχουν αντιφλεγμονώδη δράση, με χαρακτηριστικό παράδειγμα ένα λιπαρό οξύ που βρίσκεται σε έλαια νυχτολούλουδου. Επιπλέον, οι ασθενείς με ρευματοειδή αρθρίτιδα εμφανίζουν μειωμένα επίπεδα σεληνίου στο αίμα σε σχέση με τα υγιή άτομα. Το σελήνιο συμβάλλει στην προστασία των κυττάρων από βλάβες και η συμπληρωματική χορήγησή του έχει βρεθεί πως βελτιώνει την ευαίσθητη/πρησμένη άρθρωση και την πρωινή δυσκαμψία.
Ακόμη, τα άτομα με ρευματοειδή αρθρίτιδα παρουσιάζουν μειωμένα επίπεδα της αντιοξειδωτικής βιταμίνης Ε, η συμπληρωματική χορήγηση της οποίας φαίνεται να μειώνει τον πόνο και την πρωινή δυσκαμψία. Παράλληλα, συνιστάται η λήψη συμπληρωμάτων διατροφής σε μορφή ταμπλέτας σταδιακής αποδέσμευσης, που περιέχει γλυκοζαμίνη, χονδροϊτίνη, κολλαγόνο, MSM, υαλουρονικό, βιταμίνη C & μαγγάνιο. Η γλυκοζαμίνη - πρόδρομος ουσία των γλυκοζαμινινογλυκανών & πρωτεογλυκανών - και η χονδροϊτίνη είναι σημαντικά συστατικά για τις αρθρώσεις και πολύτιμα για την ανάπτυξη και αναδόμηση του χόνδρου. Σύμφωνα με μελέτες αυτά τα ενεργά συστατικά βοηθούν στην αντιμετώπιση του πόνου των αρθρώσεων και σε περιπτώσεις εκφυλιστικής αρθρίτιδας.
Μια επιπρόσθετη και διαρκώς αυξημένη πάθηση των οστών και των αρθρώσεων είναι η Οστεοαρθρίτιδα ή εκφυλιστική αρθρίτιδα, που αποτελεί το πιο κοινό μυοσκελετικό πρόβλημα σε ασθενείς άνω των 50 ετών. Τα συμπτώματα της ασθένειας αυτής περιλαμβάνουν πόνο - ιδιαίτερα μετά από άσκηση, ευαισθησία, περιορισμό της κινητικότητας και σπάνια συλλογή υγρού και τοπική φλεγμονή.
Για τη θεραπεία της οστεοαρθρίτιδας συστήνεται η αποφυγή της κόπωσης της άρθρωσης που πάσχει, η αερόβια άσκηση και η απώλεια βάρους. Με βάση την υπάρχουσα βιβλιογραφία ευεργετική φαίνεται η επίδραση της λήψης συμπληρώματος που περιέχει βιταμίνη C, μαγγάνιο, κολλαγόνο, υαλουρονικό οξύ, MSM, γλυκοζαμίνης & χονδροϊτίνης, που είναι απαραίτητα για την καλή λειτουργία των χόνδρων και των οστών, καθώς βοηθούν στο φυσιολογικό σχηματισμό του κολλαγόνου του οργανισμού, συμβάλλοντας στην υγεία των αρθρώσεων και στην αντιμετώπιση του πόνου και της δυσκαμψίας.
Τέλος, τα άτομα που πάσχουν από παθήσεις αρθρώσεων είναι καλό να ακολουθούν μια διατροφή που θα περιλαμβάνει:
- 7-9 μερίδες δημητριακών ολικής άλεσης ημερησίως (πηγές θειαμίνης, βιταμίνης Β6, βιταμίνης Ε και φυλλικού οξέος)
- 5 μερίδες φρούτων και λαχανικών την ημέρα (πηγές αντιοξειδωτικών βιταμινών καθώς και φυλλικού οξέος)
- 3 μερίδες γαλακτοκομικών ημερησίως (πηγές ασβεστίου, βιταμίνης D και βιταμίνης Α)
- 2-3 φορές την εβδομάδα ψάρι (πηγή ω-3 λιπαρών οξέων, βιταμίνης Β12, ψευδαργύρου και σεληνίου)
- 1-2 φορές την εβδομάδα όσπρια (πηγές θειαμίνης, νιασίνης, βιταμίνης Β6, φυλλικού οξέος)
- 1 φορά την εβδομάδα κόκκινο κρέας (πηγές νιασίνης, βιταμίνης B6, βιταμίνης Β12 και ψευδαργύρου)
- 1 φορά την εβδομάδα λευκό κρέας (πηγές νιασίνης, βιταμίνης B6, βιταμίνης Β12 και σεληνίου)
- Ξηρούς καρπούς και ωμό ελαιόλαδο (πηγές λιπαρών οξέων, βιταμίνης Ε και σεληνίου)
Ωστόσο, όλα όσα προαναφέρθηκαν θα πρέπει να ελέγχονται και να εξατομικεύονται ανάλογα με τις απαιτήσεις του εκάστοτε ατόμου!
Με την συνεργασία της Αλεξάνδρας Γκατζίεβα, Κλινικής Διαιτολόγου- Διατροφολόγου, ΒSc Επιστημονική Διευθύντρια Κέντρου Διαιτολογικής Υποστήριξης & Μεταβολικού Ελέγχου ΛΟΓΩ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ, Ασπρόπυργου, Ιδρυτικό Μέλος Ελληνικής Διατροφολογικής Εταιρείας, www.logodiatrofis.gr, www.activekids.gr, onmed.gr