Στη μνήμη του Μακεδονομάχου ήρωα Παύλου Μελά (Μασσαλία 1870-Στάτιστα 1904), του οποίου η θυσία στα βαλτοτόπια της Μακεδονίας αποτέλεσε το έναυσμα που έκανε τους Έλληνες ενωμένοι να αγωνισθούν για τη διάσωση της Μακεδονίας από τις κατακτητικές διαθέσεις των Βουλγάρων κομιτατζήδων και των Τούρκων κατακτητών, δημιουργήθηκε ο ανδριάντας του στην Κηφισιά. 

Τον ανδριάντα παράγγειλε ο Δήμος Κηφισιάς, ενώ την εργασία και εκτέλεση του έργου πρόσφερε η γλύπτρια, Ναταλία Μελά-Κωνσταντινίδη (Κηφισιά 1923), εγγονή του Παύλου Μελά. 

Τα έξοδα του χυτηρίου ευγενικά κάλυψε ο Ροταριανός Όμιλος Κηφισιάς. 

Συγκεκριμένα, ο ανδριάντας του Μακεδονομάχου ήρωα στήθηκε στο Άλσος Κεφαλαρίου, στο χώρο που διέθεσε ο δήμος κοντά στην εκκλησία της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος, και τα αποκαλυπτήρια έγιναν στις 2 Ιουνίου 1981 από τον τότε πρωθυπουργό, Γεώργιο Ράλλη (Αθήνα 1918-2006). 

Ο Παύλος Μέλας υπήρξε κάτοικος της Κηφισιάς από το 1894 μέχρι τον θάνατό του το 1904, στο σπίτι που σχεδίασε και έχτισε στην οδό Τατοῒου 50. Αξίζει να αναφερθεί ότι έξω από το σπίτι, υπάρχει αναμνηστική πλακέτα που αναγράφει: «Το σπίτι του Παύλου Μελά. Απ’ εδώ έφυγε ο Παύλος για τη Μακεδονία στα 1904».

Κείμενα, Φωτογραφικό υλικό: Καλλιόπη Δρόσου, Msc. Κοινωνική Ανθρωπολόγος