Μια διδακτορική διατριβή, με τίτλο «Μελέτη της επίδρασης της ρύπανσης του περιβάλλοντος στην υγεία. Η περίπτωση του Κηφισού ποταμού» από την Επιστημονική Συνεργάτιδα του Τομέα Υγειονομικής Μηχανικής και Υγιεινής Περιβάλλοντος στην Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας, Λευκοθέας Εβρένογλου, το 2013, έρχεται να δικαιώσει πλήρως τους αγώνες του αείμνηστου Παναγιώτη Τσίτουρα, που ανάλωσε τη ζωή του για την προστασία του Κηφισού, με κύριο στόχο την προστασία των κατοίκων.
Πρόκειται για μια μελέτη, τα πορίσματα της οποίας αποκάλυψε στο τελευταίο φύλλο ο «Τύπος Κηφισιάς», όχι για να «φοβίσει» τους κατοίκους της περιοχής, αλλά για να ευαισθητοποιήσει τους αρμόδιους φορείς, προκειμένου να προσέξουν τη μόλυνση του Κηφισού στο μέλλον.
Η διατριβή Εβρένογλου
Η Επιστημονική Συνεργάτης του Τομέα Υγειονομικής Μηχανικής και Υγιεινής Περιβάλλοντος στην Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας, Λευκοθέα Εβρένογλου, στη σχετική διδακτορική διατριβή της (2013), με τίτλο «Μελέτη της επίδρασης της ρύπανσης του περιβάλλοντος στην υγεία. Η περίπτωση του Κηφισού ποταμού», εξέτασε το βόρειο τμήμα της λεκάνης του Κηφισού, η οποία χαρακτηρίζεται από ανθρωπογενείς δραστηριότητες και ένα πυκνό οδικό δίκτυο.
Από τη δεκαετία του 1950 διάφορες συνθετικές χημικές ουσίες παράχθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν ευρύτατα από τη βιομηχανία, με αποτέλεσμα την ρύπανση του περιβάλλοντος σε παγκόσμια κλίμακα. Ο Κηφισός και οι παραπόταμοί του στις περιοχές Μεταμόρφωση, Νέα Φιλαδέλφεια, Κάτω Κηφισιά και Νέα Ερυθραία, Άνοιξη, Καπανδρίτι, Άγιος Στέφανος, Αχαρνές κ.α. υφίσταται μία μεγάλη ρύπανση. Οι παράνομες συνδέσεις βιομηχανιών και κτιρίων διαφόρων δραστηριοτήτων (οι οποίες αυξήθηκαν μετά από τη μετατροπή του ποταμού σε λεωφόρο ταχείας κυκλοφορίας) έχουν ως αποτέλεσμα τα αστικά και βιομηχανικά λύματα να παροχετεύονται σε αυτό προκαλώντας την υποβάθμιση των ποιοτικών χαρακτηριστικών των υδάτων του.
Έτσι, στην κοίτη του ποταμού καταλήγουν υγρά απόβλητα, σκουπίδια των περιοίκων (και ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια απεργίας των δημοτικών υπαλλήλων καθαριότητας), μεγάλα και άχρηστα αντικείμενα, όπως π.χ. λάστιχα αυτοκινήτων, χρησιμοποιημένα λάδια και παράγωγα πετρελαίου, ρυπαίνοντας συγχρόνως σε ένα πολύ μεγάλο βαθμό, ενώ φαρμακοβιομηχανίες, βιομηχανίες τροφίμων και ποτών, αλλαντοβιομηχανίες, βαφεία, υφαντουργία, χημικά εργαστήρια, μαρμαράδικα, τσιμεντάδικα, στιλβωτήρια, βουστάσια, βυρσοδεψία είναι ορισμένες κατηγορίες βιομηχανιών που βρίσκονται κατά μήκος του Κηφισού και τον ρυπαίνουν ανεξέλεγκτα.
Αυτή η έρευνα έχει ως στόχο την εκτίμηση των επιπτώσεων της ρύπανσης του περιβάλλοντος σε υγιή παιδιά ηλικίας 11 και 12 ετών, που ζουν στο βόρειο τμήμα του Κηφισού, μέσω του προσδιορισμού των συγκεντρώσεων βαρέων μετάλλων στο τριχωτό της κεφαλής και την εκτίμηση της κατάστασης του ρινικού βλεννογόνου. Εκτιμήθηκαν οι συγκεντρώσεις αρσενικού, καδμίου, υδραργύρου, μολύβδου και νικελίου, τόσο στο νερό του Κηφισού όσο και στο τριχωτό της κεφαλής των παιδιών.
Επίσης, δείγματα ρινικού βλεννογόνου εξετάστηκαν, με στόχο τον προσδιορισμό των ιστοπαθολογικών αλλαγών υγιών παιδιών, σε σχέση με τον τόπο κατοικίας τους στο λεκανοπέδιο. Τα δεδομένα της λεκάνης απορροής ψηφιοποιήθηκαν και αποθηκεύτηκαν σε μια γεωγραφική βάση δεδομένων.
Συνολικά, καταγράφηκαν 470 βιομηχανίες -βιοτεχνίες στην περιοχή μελέτης. Τα αποτελέσματα υποδηλώνουν ότι τα παιδιά που ζουν στον Δήμο Κηφισιάς είναι εκτεθειμένα σε υψηλότερες συγκεντρώσεις βαρέων μετάλλων σε σχέση με Φιλαδέλφεια και Κρυονέρι.
Διαταραχή, τόσο του προσανατολισμού όσο και του κάθετου άξονα προς τη βασική μεμβράνη, απώλεια κροσσών, μεγάλη παρουσία βλέννας και πλακώδους μετάπλασης ήταν οι σημαντικότερες παρατηρούμενες αλλαγές του αναπνευστικού ρινικού βλεννογόνου.
Η δικαίωση Παναγιώτη Τσίτουρα
Με τη μελέτη αυτή, λοιπόν, επέρχεται η πλήρης δικαίωση του αείμνηστου Παναγιώτη Τσίτουρα, που πάνω από 30 χρόνια «ενοχλούσε» τους αρμόδιους φορείς για τη ρύπανση του Κηφισού, προκειμένου να περισώσει ό,τι μπορούσε. Με προτάσεις νόμου, επερωτήσεις, ερωτήσεις, καταθέσεις εγγράφων, παραστάσεις, γραπτές και προφορικές διαμαρτυρίες, μηνυτήριες αναφορές, μέχρι και ερώτηση στον πρωθυπουργό, το 1997, ώστε τελικά να έρθει το περίφημο Προεδρικό Διάταγμα ου 2002.
Όμως, από τότε, ύστερα από μια προσωρινή αρχική βελτίωση εκείνης της περιόδου, η κατάσταση πηγαίνει από το κακό στο χειρότερο. Το 2003 καταγράφεται, μετά σχετικές έρευνες, αύξηση της μόλυνσης του Κηφισού, κάτι που διαπιστώνεται εκ νέου το 2006, το 2008 και το 2011.
Έτσι, ήρθε το 2013 και η διδακτορική διατριβή της κ. Εβρένογλου που πιστοποίησε και τις βλάβες στην υγεία των μικρών Κηφισιωτών, αν και μετά, στα 4 χρόνια που ακολούθησαν δεν είδαμε να ευαισθητοποιούνται οι αρμόδιοι τοπικοί και κρατικοί φορείς. Να ελπίσουμε πως θα το κάνουν στο μέλλον;
* Η Λευκοθέα Εβρένογλου είναι Πολιτικός Μηχανικός και κατέχει δύο μεταπτυχιακούς τίτλους σπουδών, του Υγιεινολόγου Πολιτικού Μηχανικού (1988) και του Περιβάλλοντος και Υγείας, Διαχείριση Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων στην Υγεία (2007). Επίσης έχει τρεις τίτλους ειδίκευσης: Πρόληψη και Διαχείριση Φυσικών και Τεχνολογικών Καταστροφών (2006), Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών (2007) και Προχωρημένα Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών (Advanced GIS) (2009). Η διδακτορική της διατριβή έχει τίτλο "Μελέτη της επίδρασης της ρύπανσης του περιβάλλοντος στην υγεία. Η περίπτωση του Κηφισού ποταμού" η οποία εκπονήθηκε στην Ιατρική Σχολή, στο Α΄ Εργαστήριο Παθολογικής Ανατομικής (2014). Από το 1989 είναι Επιστημονικός Συνεργάτης του Τομέα Υγειονομικής Μηχανικής και Υγιεινής Περιβάλλοντος.
Πηγή: Εφημερίδα "Τύπος Κηφισιάς"
