Σαν σήμερα στις 29 Ιανουαρίου 1941 πέθανε στην Κηφισιά ο Ιωάννης Μεταξάς, στο σπίτι όπου αρνήθηκε την υποταγή της Ελλάδας στους Ιταλούς και η εγγονή του, Ιωάννα Ευγενίου Φωκά, θέλησε να μοιραστεί μαζί μας το παρακάτω κείμενο για τις τελευταίες μέρες του.
Στις 29 Ιανουαρίου ο Ιωάννης Μεταξάς παρέδωσε το πνεύμα του, έχοντας αφιερώσει στην Ελλάδα ολόκληρη τη ζωή του, στρατιωτικός 1884-1920, πολιτικός 1922-1936, Εθνικός Κυβερνήτης 1936-1941. Ο θάνατός του ήταν φυσικός και φυσιολογικός. Επήλθε στο σπίτι του, στην Κηφισιά, όπου είχε εκείνος αποφασίσει να παραμείνει, προκειμένου να αντιμετωπίσει τον πυρετό και τη φλεγμονή στο φάρυγγα που του παρουσιάστηκε στις 18 Ιανουαρίου 1941. Η περίπτωση να πάει σε νοσοκομείο αποκλείστηκε από τον ίδιο, γιατί θα προκαλούσε πανικό στη δύσκολη κατάσταση που βρισκόταν ο στρατός και στην πιθανή εκμετάλλευση του εχθρού από το γεγονός.
Το ιατρικό ανακοινωθέν από δώδεκα προσωπικότητες του ιατρικού κόσμου είχε ως εξής:
«Ο Πρόεδρος της Ελληνική ςΚυβερνήσεως ενεφάνισε προ δέκα ημερών, ήτοι το προπαρελθόν Σάββατον, φλεγμονήν του φάρυyγος, ήτις κατέληξε εις απόστημα παραμυγδαλικόν. Παρά την έγκαιρού διάνοιξίν του ως και την μετεγχειρητικήν κατάλληλον θεραπείαν, παρουσίασε εν συνεχεία τοξιναιμικά φαινόμενα και επιπλοκάς, ως γαστρορραγίαν και ουρίαν, και απέθανε σήμερον, 6 π.μ. Εν Αθήναις τη 29η Ιανουαρίου 1941 Οι Θεράποντες ιατροί Μ. Γερουλάνος, Β. Μπένσης, Μ. Γεωργόπουλος, Μ. Μακκάς, Ε. Φωκάς, Δ. Δημητριάδης Ι. Χρυσικός, Γ. Καραγιαννόπουλος, Δ. Κομνηνός, Ν. Λωράνδος, Γ. Οικονομίδης Ν. Γεωργόπουλος». Νεκροψία δεν έγινε, γιατί ουδείς των ιατρών είχε την παραμικρή αμφιβολία ότι ο θάνατος ήταν φυσικός, λόγω της γενικής εξαντλήσεως του οργανισμού του, όπως τακτικά άκουσα να αναφέρεται στο σπίτι μας και από τον πατέρα μου και προσωπικό του ιατρό από το 1935. Τα συμπτώματα ήταν αρκετά για να οδηγήσουν κάποιον στην άλλη ζωή, μία εποχή που η αντιβίωση ήταν άγνωστη. Αυτό επιβεβαιώνει ο ιατρός, καθηγητής Στέφανος Γερουλάνος, δηλαδή, ότι παρόλη την χρήση αντιβιοτικών σήμερα δεν καταφέρνουν οι ιατροί να σώσουν όλους τους ασθενείς που παρουσιάζουν παρόμοιες φλεγμονές από αναερόβια μικρόβια.
Κανείς άλλος δεν τον πλησίασε με ιατρική εντολή, εκτός από ένα νοσοκόμο από το πλησίον Αγγλικό νοσοκομείο, που εκλήθη την 28/1 προκειμένου να του παράσχει οξυγόνο κατά τον επιθανάτιο ρόγχο.
Όμως ένα ερώτημα πλανάται στο μυαλό πολλών Ελλήνων έκτοτε σχετικά με τον θάνατο του. «Ήταν ο θάνατος φυσικός ή έγινε από κάποιο εξωτερικό αίτιο;» Το ερώτημα αυτό παρουσιάζει μία έξαρση τον τελευταίο καιρό, όχι γιατί τώρα μελετούν περισσότερο την ιστορία του, αλλά γιατί 75 χρόνια μετά το ένδοξο 1940, μόλις επιτέλους μάθαμε ποιός είπε το ΟΧΙ και ορισμένοι στεναχωρήθηκαν και ανακάλυψαν εις αντικατάσταση ένα αθώο ερώτημα, που εκκολάφθηκε σαν φίδι από το αυγό και πήρε τη θέση του προηγούμενου. «Πως ήταν το τέλος του Μεταξά; Μήπως οι Άγγλοι; Γιατί άραγε;». Το δεύτερα και τρίτο ερώτημα, αν δεχτούμε το πρώτο, κρύβουν τις ζητούμενες εκ μέρους τους απαντήσεις, που στόχο έχουν τη μείωση του ήθους τους.
«Ναι, οι Άγγλοι, γιατί ο Μεταξάς δεν συμφώνησε να φέρουν στρατό στην Ελλάδα». Κάτι που ο Μεταξάς έκρινε ότι μάλλον θα προκαλούσε τους Γερμανούς να επιτεθούν ταχύτερα παρά ότι θα προστάτευε τα συμφέροντα των Συμμάχων. Οι Άγγλοι τελικά συμφωνήσαν. Δεν ήταν τρελοί. «Ναι, οι Άγγλοι γιατί ο Μεταξάς ήταν έτοιμος να υπογράψει ξεχωριστή συνθήκη με τους Ιταλούς». Κάτι, δηλαδή, που επανειλημμένα το απορρίπτει ο Μεταξάς προφορικά, γραπτά, δημόσια και ιδιωτικά. Σήμερα, οι εχθροί της μνήμης του διατυμπανίζουν ότι ακριβώς φρόντισε ο Γκαίμπελς να διαδώσει στην Ελλάδα τότε, όπως ο ίδιος το αναφέρει σε απομνημονεύματά του. Κάτι που είχε κάθε συμφέρον η Γερμανία να προβάλει διασύροντας τους Συμμάχους και το ήθος του Μεταξά. Θεωρώ ότι οι εικασίες περί ενδεχόμενης δολοφονίας του είναι εξωπραγματικές και αναληθείς. Επιπλέον προ-σβάλλουν τη φερεγγυότητα, τις υπογραφές και το ιατρικό ήθος διακεκριμένων ιατρών, που έσκυψαν με αγάπη, σεβασμό και ιατρικές γνώσεις στο προσκέφαλό του Κυβερνήτη στις τελευταίες του ώρες. Πάνω από όλα, κανένα συμφέρον της Ελλάδος δεν υπαγόρευε την υποχώρηση του Μεταξά και την υπογραφή ξεχωριστής Συνθήκης.
Ας θυμηθούμε το σύνθημά του ΥΠΕΡ ΤΗΝ ΝΙΚΗΝ Η ΔΟΞΑ. Αυτό το σύνθημα τιμούμε και σήμερα. Ας το σεβαστούμε, ας το διατηρήσουμε για τις επερχόμενες γενεές.
Αιωνία του η μνήμη
Ιωάννα Ευγενίου Φωκά
Για την Εφημερίδα «Τύπος Κηφισιάς»
