ΠΟΛΙΤΙΚΟΙ ΣΥΣΧΕΤΙΣΜΟΙ ΣΤΗΝ ΚΟΨΗ ΤΟΥ ΞΥΡΑΦΙΟΥ

Η απόφαση των Βρετανών πολιτών για Brexit έμελλε να είναι ο... πρωταγωνιστής της τελευταίας στιγμής στην προεκλογική περίοδο στην Ισπανία κατά την οποία οι ηγέτες των τεσσάρων μεγάλων κομμάτων που διεκδικούν την κυβέρνηση, εστίασαν κυρίως στην οικονομική ύφεση και την ανεργία.

Ωστόσο, στη σκιά του Brexit, σύσσωμος ο πολιτικός κόσμος της χώρας έσπευσε να τονίσει ότι η Ισπανία πρέπει να συνεχίσει μέσα στην ΕΕ, υπό τον φόβο ότι η απόφαση των Βρετανών αναμένεται να επαναφέρει δυναμικά στο προσκήνιο το καταλανικό ζήτημα, καθώς οι Καταλανοί θέλουν να έχουν το δικαίωμα να εκφραστούν μέσω της ψήφου τους για το μέλλον. «Μπορούμε να πούμε χωρίς φόβο ότι έφτασε η ώρα για το δικό μας δημοψήφισμα», ήταν, εξάλλου, η πρώτη αντίδραση στο βρετανικό δημοψήφισμα, του προέδρου της Καταλανικής Βουλής, Ζορντί Σάντσεθ. Επίσης, το Brexit ερμηνεύεται από πολιτικούς αναλυτές ως η «χρυσή» ευκαιρία για τον απερχόμενο πρωθυπουργό Μαριάνο Ραχόι να εξασφαλίσει καλύτερο ποσοστό στις εκλογές που θα τον καταστήσει πρωταγωνιστή, ως τον καλύτερο εκπρόσωπο της σταθερότητας. Ο ίδιος έσπευσε να δηλώσει ώρες μετά τα αποτελέσματα στη Βρετανία ότι «δεν είναι η ώρα να τροφοδοτήσουμε ή να αυξήσουμε την αβεβαιότητα», αναφερόμενος εμμέσως σε μία κυβέρνηση των Unidos Podemos και ενδεχομένως και των Σοσιαλιστών. Κι αν ο ίδιος απέφυγε να κατονομάσει τον αριστερό συνασπισμό ως «φορέα αστάθειας» έσπευσαν να το κάνουν στελέχη του κόμματός του όπως ο εκτελών χρέη υπουργού Εξωτερικών, Χοσέ Μανουέλ Γκαρσία Μαργκάλο, που χαρακτήρισε τους Unidos Podemos ως «ευρωσκεπτικιστές» που θέλουν να εγκαταλείψουν το ευρώ.

Βέβαια, το αποτέλεσμα του βρετανικού δημοψηφίσματος μπορεί να ευνοήσει και τους Unidos Podemos καθώς όπως επισημαίνει η Σάρα Μορές του πολιτικού ινστιτούτου GAD3 «το Brexit καταδεικνύει επίσης τη δύναμη των ανθρώπων. Το μήνυμα είναι ότι τα πράγματα μπορεί να αλλάξουν κι αυτό θα μπορούσε να ενισχύσει τον αριστερό συνασπισμό». Υπενθυμίζοντας -προφανώς και υπό τον φόβο ότι το Λαϊκό Κόμμα θα ευνοηθεί από το Brexit- ότι το Unidos Podemos ήταν το μόνο ισπανικό κόμμα που έκανε εκστρατεία υπέρ της παραμονής της Βρετανίας στην ΕΕ στην ίδια τη Βρετανία, με τον υπεύθυνο Εξωτερικής πολιτικής του Podemos Μπουστινμπούι να συμμετέχει σε συγκεντρώσεις του Εργατικού Κόμματος υπέρ του «Ναι» στο Μάντσεστερ, ο ηγέτης του Podemos, Πάμπλο Ιγκλέσιας κάλεσε «κάποιους» να μη σφετερίζονται τον φόβο και την ανησυχία κάποιων για τις συνέπειες ενός Brexit για «να κερδίσουν μία χούφτα ψήφους».

Η «Ισπανία πρέπει να συνεχίσει μέσα στην ΕΕ, αλλά αυτή θα πρέπει να αλλάξει», τόνισε ο Ιγκλέσιας. Αρνήθηκε επίσης ότι υπάρχουν κόμματα και οργανώσεις του συνασπισμού που τάσσονται υπέρ της εξόδου της Ισπανίας από την ΕΕ, υπενθυμίζοντας ότι ο ηγέτης της Ενωμένης Αριστεράς Αλμπέρτο Γκαρθόν έχει καταγγείλει τη λιτότητα ως βασικό υπεύθυνο της αύξησης του ευρωσκεπτικισμού.

Ο ίδιος ο Γκαρθόν έγραψε στο Τwitter ότι «το πραγματικό πρόβλημα είναι η προώθηση της πολιτικής του μίσους στο διαφορετικό, της ακροδεξιάς, σε όλη την Ευρώπη. Οι πολιτικές της γεννούν αυτό». Από την πλευρά του, ο επικεφαλής του Σοσιαλιστικού Κόμματος Πέδρο Σάντσεθ, απευθυνόμενος εμμέσως στους αυτονομιστές της Καταλονίας, δήλωσε πως το αποτέλεσμα υπέρ της εξόδου θα πρέπει να χρησιμεύσει ως παράδειγμα για εκείνους που ανεύθυνα διατείνονται ότι «τα προβλήματα των πολιτών δύνανται να λυθούν με δημοψηφίσματα» αυτόματα.

Ο αρχηγός των Πολιτών, Αλμπερτ Ριβέρα δήλωσε πως θα «πρέπει να χρησιμοποιήσουμε την κρίση στην Ευρώπη για να την επαννεκινήσουμε» κι όχι να την «εγκαταλείψουμε».

ΔΗΜΟΣΚΟΠΗΣΕΙΣ

Φοβούνται νέο αδιέξοδο λόγω μη αυτοδυναμίας

Ο φόβος που εκφράζεται στο εσωτερικό και το εξωτερικό της Ισπανίας είναι ότι οι σημερινές εκλογές απλώς θα επαναλάβουν το σκηνικό αδιέξοδου αυτών του περασμένου Δεκεμβρίου, εφόσον επιβεβαιωθούν οι δημοσκοπήσεις και κανένα κόμμα δεν κερδίσει αυτοδυναμία (το Λαϊκό Κόμμα κυμαίνεται μεταξύ 28% και 29%, το Unidos Podemos στο 25%, οι Σοσιαλιστές στο 21% και οι Ciudadanos στο 14-15%).

Ακόμα και υπό τη σκιά του Brexit που ίσως ενισχύσει το αίσθημα ανασφάλειας με αποτέλεσμα οι Ισπανοί να στραφούν και πάλι στα γνωστά, Λαϊκό Κόμμα και Σοσιαλιστές (που τις τελευταίες ώρες φαίνονταν ότι ανακτούν έδαφος επί της αριστερής συμμαχίας Unidos Podemos), οι ηγέτες των κομμάτων θα πρέπει εκ νέου να αναζητήσουν συμμαχίες προκειμένου να σχηματίσουν κυβέρνηση.

Κι εδώ ακριβώς αρχίζουν τα προβλήματα καθώς και οι τρεις, κυρίως ο Μαριάνο Ραχόι του Λαϊκού Κόμματος, ο Πέδρο Σάντσεθ του Σοσιαλιστικού Κόμματος και ο Πάμπλο Ιγκλέσιας των Podemos, αποτέλεσαν κατά κάποιο τρόπο «κόκκινο πανί» στις συνομιλίες με τον καθένα να είναι καχύποπτος απέναντι στον άλλο, ενώ Σοσιαλιστές και Πολίτες έθεσαν ως προϋπόθεση οποιασδήποτε συμμαχίας την απομάκρυνση Ραχόι που εκπροσωπεί «το παλιό και διεφθαρμένο σύστημα».

Αλλά και οι ψηφοφόροι των κομμάτων τείνουν να βλέπουν τους νυν ηγέτες ως «βαρίδια», ιδίως τον Ραχόι: το 75% των Ισπανών δήλωσε σε δημοσκόπηση του ινστιτούτου Metroscopia, πως πρέπει να παραιτηθεί προκειμένου να σχηματιστεί κυβέρνηση συνασπισμού, ενώ και 57% των ψηφοφόρων του Λαϊκού Κόμματος δήλωσαν πως θέλουν να παραιτηθεί αν αυτό ζητήσουν τα άλλα κόμματα.

Τον Σάντσεθ δεν εγκρίνει το 37% των ψηφοφόρων άλλων κομμάτων, ποσοστό που ανεβαίνει στο 45% για τον Ιγκλέσιας.

Αλλά κι εντός των Podemos, ο Ιγκλέσιας δέχτηκε σκληρή κριτική από ηγετικά στελέχη του κόμματος, καθώς τον κατηγόρησαν ότι προσπαθεί να μετατρέψει σε προσωποκεντρικό ένα κόμμα που γεννήθηκε μέσα από τα κοινωνικά κινήματα. Και παρόλο που εν όψει της νέας εκλογικής αναμέτρησης, τα πνεύματα ηρέμησαν ιδίως και μετά την ανακοίνωση της συνεργασίας με την Ενωμένη Αριστερά, που έδωσε νέα ώθηση στο κόμμα, πολλοί εκτιμούν ότι οι ημέρες του Ιγκλέσιας ως επικεφαλής του κόμματος είναι μετρημένες, ειδικά αν τελικά η συμμαχία Unidos Podemos δεν έρθει δεύτερη. Πιθανή διάδοχός του μοιάζει η δήμαρχος Βαρκελώνης, Αντα Κολάου η οποία θεωρείται ότι ενσαρκώνει με τον καλύτερο τρόπο το πνεύμα κατά της λιτότητας όπως ξεπήδησε μέσα από το κίνημα των Αγανακτισμένων.

Θέμα Ιγκλέσιας έχει θέσει και ο Σάντσεθ που δήλωσε ότι ο «Ιγκλέσιας δεν θα γίνει επικεφαλής της κυβέρνησης». «Οι Ισπανοί δεν πρέπει να επιλέξουν μεταξύ του κακού και του χειρότερου» πρόσθεσε ο ίδιος, αποκλείοντας κυβέρνηση Αριστεράς με τη σύμπραξη των Σοσιαλιστών, τουλάχιστον εφόσον αυτή η κυβέρνηση είχε επικεφαλής τον Πάμπλο Ιγκλέσιας.

Σε δεινή θέση

Ούτε όμως θα υποστηρίξει κυβέρνηση του Λαϊκού Κόμματος επίσης με επικεφαλής τον Ραχόι, όπως ξεκαθάρισε. Πράγματι, ο ηγέτης του Λαϊκού Κόμματος βρίσκεται στη δεινή θέση να μην τον θέλει κανένας, ωστόσο, έχει την... ιστορία του κόμματος με το μέρος του. Αντίθετα με τους Τόρις που έχουν αποδείξει ότι μπορούν πολύ εύκολα να ανατρέπουν τους ηγέτες τους, το Λαϊκό Κόμμα δεν έχει τέτοια παράδοση, ιδίως αν ο αρχηγός έχει κερδίσει τρεις εκλογές στη σειρά κι όταν δεν υπάρχει ορατός διάδοχος. Οι δύο επικρατέστεροι, η Σοράγια Σάενθ ντε Σανταμαρία, αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και ο Πάμπλο Κασάδο, αντιπρόεδρος του κόμματος, έχουν τα μειονεκτήματά τους. Η πρώτη δεν είναι δημοφιλής μεταξύ των «βαρόνων» του κόμματος που τη θεωρούν τεχνοκράτη κι όχι πολιτικό και ο Κασάδο, αν και θεωρείται το ανερχόμενο αστέρι του κόμματος -έξυπνος, επικοινωνιακός και με «βαθιές ρίζες» στο κόμμα- είναι μόλις 35 ετών, δεν έχει μεγάλη βουλευτική εμπειρία κι επομένως μπορεί να θεωρηθεί άπειρος για μια τέτοια θέση.

Αλλά σε δύσκολη θέση βρίσκεται και ο Σάντσεθ: αν επιβεβαιωθούν τα γκάλοπ και το κόμμα του έρθει τρίτο, θα βρεθεί ενώπιον σκληρότατων διλημμάτων καθώς θα κληθεί είτε να δώσει ψήφο ανοχής στον Ραχόι ?κάτι που όχι μόνο διαψεύδει αλλά είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα διασπάσει το κόμμα του? είτε να μπει σε κυβέρνηση με το Podemos Unidos ως ελάσσων εταίρος. Θέματα αλλαγής του επίσης δεν τίθενται ανοικτά, καθώς επίσης δεν υπάρχουν ορατοί διάδοχοι στον ορίζοντα, θεωρείται όμως βέβαιο ότι θα χρεωθεί την τρίτη θέση, εφόσον σε αυτή βρεθεί τελικά το κόμμα.

Αντιθέτως, το πρόσωπο που αναδείχθηκε σημαντικά μέσα απ' αυτήν την προεκλογική εκστρατεία ήταν ο Αλμπέρτο Γκαρθόν, ο ηγέτης της Ενωμένης Αριστεράς ο οποίος είναι και ο πιο δημοφιλής ηγέτης, σύμφωνα με όλες τις δημοσκοπήσεις με τα ποσοστά του κυριολεκτικά «απογειωμένα» μεταξύ των νέων ψηφοφόρων ως 30 ετών καθώς αγγίζουν το 80%.

Νέος και χαρισματικός και με την όλη παρουσία του και την απ' ευθείας επικοινωνία του με την τοπική κοινωνία, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, κατορθώνει να πείσει ότι ενσαρκώνει το καινούργιο στην πολιτική ζωή της χώρας. Συγκαταλέγεται ανάμεσα στις φιγούρες που αναδείχτηκαν μέσα από το κίνημα των αγανακτισμένων. Εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής το 2011, έγινε αρχηγός του κόμματος τρεις μόλις εβδομάδες πριν τις εκλογές από την κεντρική επιτροπή με 63 ψήφους υπέρ και καμία κατά.

Ηταν από την πρώτη στιγμή υπέρμαχος της σύγκλισης όλων των δυνάμεων της Ριζοσπαστικής Αριστεράς.

ethnos.gr