Σαφείς διαβεβαιώσεις ότι ο πρόεδρος Ομπάμα θα παρέμβει αποφασιστικά για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους αμέσως μόλις ολοκληρωθεί η δεύτερη αξιολόγηση από τους θεσμούς, ώστε να ακυρωθεί το σχέδιο Σόιμπλε για αναβολή των συζητήσεων ως τα τέλη του 2017, έλαβε ο πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας στις διαβουλεύσεις που είχε στις ΗΠΑ με Αμερικανούς αξιωματούχους, με κορυφαίο τον αντιπρόεδρο, Τζο Μπάιντεν.

Αποτέλεσμα αυτών των διαβουλεύσεων ήταν η δήλωση Τσίπρα στο Reuters, που εξέπληξε πολλούς, σχετικά με τη δεύτερη αξιολόγηση. Ο πρωθυπουργός προανήγγειλε «κεραυνοβόλο πόλεμο» για να κλείσει η αξιολόγηση σε λίγες εβδομάδες, παρότι μόνο για τα τελευταία προαπαιτούμενα της πρώτης αξιολόγησης χρειάσθηκαν περί τους τέσσερις μήνες.

«Από εδώ και στο εξής, κάθε αξιολόγηση θα είναι καθοριστική, αλλά ευκολότερη από την τελευταία» είπε ο πρωθυπουργός στους δύο δημοσιογράφους του διεθνούς πρακτορείου. «Βιαζόμαστε για να βρεθούμε σε θέση να εκπληρώσουμε τα ορόσημα (σ.σ.: της πρώτης αξιολόγησης) στο τέλος του Σεπτεμβρίου, στις αρχές του Οκτωβρίου, στο προγραμματισμένο Eurogroup, ώστε στο τέλος του Οκτωβρίου να μπορέσουμε να ολοκληρώσουμε τη δεύτερη αξιολόγηση», ανέφερε.

Το sofokleousin έχει τονίσει προ δεκαημέρου ότι το σχέδιο του Γερμανού υπουργού Οικονομικών για να αναβληθεί ως τα τέλη του 2017 η υιοθέτηση μέτρων για το ελληνικό χρέος, βασίζεται στην προσδοκία ότι η ελληνική πλευρά θα «σκοντάψει» στις διαπραγματεύσεις για τη δεύτερη αξιολόγηση, οι οποίες θα διαρκέσουν πέραν του χρονικού ορίου που έθεσε το Eurogroup, τον Μάιο, δηλαδή θα συνεχισθούν και το πρώτο τρίμηνο του 2017. 

Με το επιχείρημα ότι η Ελλάδα δεν τηρεί τις υποχρεώσεις της, ο Β. Σόιμπλε θα υποστηρίξει ότι η συμφωνία του Μαΐου δεν μπορεί να εφαρμοσθεί και θα ζητήσει να αναβληθεί η ελάφρυνση του χρέους. Επιπλέον, υπάρχει η πληροφορία ότι η Γερμανία θα ζητήσει να αγορασθεί από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας το ελληνικό χρέος προς το ΔΝΤ, ώστε το Ταμείο όχι μόνο να βρίσκεται εκτός τρίτου ελληνικού προγράμματος, αλλά να μην έχει την ιδιότητα του πιστωτή και να περιορισθεί αυστηρά σε συμβουλευτικό ρόλο, χωρίς να «ενοχλεί» το Βερολίνο με απαιτήσεις για ελάφρυνση του ελληνικού χρέους.

Η προοπτική να υλοποιηθούν αυτοί οι σχεδιασμοί του Βερολίνου έχουν εφιαλτική διάσταση για την ελληνική κυβέρνηση, που θα βρεθεί πολλαπλώς εκτεθειμένη πολιτικά και οικονομικά. Ο στρατηγικός πολιτικός στόχος για την ελάφρυνση του χρέους θα μετατεθεί στα τέλη του 2017, με κίνδυνο μάλιστα, εάν γίνουν δεκτές οι γερμανικές ιδέες, να φθάσει η χώρα στο τέλος του προγράμματος, το 2018, για να υλοποιηθούν οποιαδήποτε μέτρα για το χρέος και υπό την προϋπόθεση ότι θα έχει πιστοποιηθεί από τους θεσμούς η εφαρμογή του προγράμματος.

Σε οικονομικό επίπεδο, η ένταξη στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ και η περιορισμένη έκδοση ομολόγων στις αγορές θα αναβληθούν επ’ αόριστον, δημιουργώντας τεράστιες δυσκολίες στην εισροή ξένων επενδύσεων και στον τερματισμό της χρηματοπιστωτικής ασφυξίας, που κρατάει καθηλωμένη την οικονομική δραστηριότητα. Σε τέτοιες συνθήκες, η πολιτική επιβίωση της κυβέρνησης θα τεθεί εν αμφιβόλω.

Από την αμερικανική οπτική, τέτοιες εξελίξεις συνιστούν σοβαρή απειλή για τα μακροπρόθεσμα συμφέροντα των ΗΠΑ, που επιδιώκουν σταθερά το τελευταίο διάστημα να αναχαιτίσουν τις γερμανικές τάσεις για ηγεμονία στην Ευρώπη και για έμπρακτη αμφισβήτηση του αμερικανικού ηγετικού ρόλου στο διεθνές οικονομικό σύστημα.

Σε αυτό το πλαίσιο, οι Αμερικανοί συνομιλητές του πρωθυπουργού υπογράμμισαν, σύμφωνα με πληροφορίες, ότι υπάρχει ένα τελευταίο «παράθυρο ευκαιρίας» για μια δυναμική παρέμβαση του προέδρου Ομπάμα για το ελληνικό χρέος και αυτό είναι το δίμηνο Νοεμβρίου-Δεκεμβρίου, δηλαδή αμέσως μετά τις προεδρικές εκλογές και όσο η διοίκηση Ομπάμα θα παραμένει στην Ουάσιγκτον για να παραδώσει στην επόμενη διοίκηση.

Σε αυτό το δίμηνο, ο Αμερικανός πρόεδρος θα μπορέσει να καλέσει επιτακτικά τους Ευρωπαίους να σεβασθούν τις δεσμεύσεις που έχουν αναλάβει έναντι της Ελλάδας και να προσφέρουν τα μέτρα ελάφρυνσης χρέους, που θα επιτρέψουν στο ΔΝΤ να κρίνει ότι αυτό είναι βιώσιμο και να φέρει στο συμβούλιό του την πρόταση συμμετοχής στο νέο πρόγραμμα. Αυτό είναι μια ανειλημμένη διεθνής υποχρέωση των Ευρωπαίων από την οποία δεν μπορούν να κάνουν πίσω, εάν η Ελλάδα εφαρμόσει το δικό της σκέλος της συμφωνίας του Μαΐου .

Όλα αυτά τελούν, βέβαια, υπό την αυστηρή προϋπόθεση, όμως οι θεσμοί θα έχουν αποφανθεί προηγουμένως ότι ολοκληρώθηκε η δεύτερη αξιολόγηση. Αν χαθεί η ευκαιρία αυτή, η ελληνική πλευρά θα βρεθεί σε εντελώς αρνητικό διεθνές περιβάλλον, δεδομένου ότι το «πηδάλιο» του ελληνικού προγράμματος θα έχει περάσει στους Ευρωπαίους (το ΔΝΤ δεν θα εγκρίνει συμμετοχή στο νέο πρόγραμμα), ενώ η επόμενη διοίκηση θα χρειασθεί μήνες μέχρι να αποκτήσει βηματισμό στη διαχείριση αυτού του θέματος, ή θα κρατήσει εντελώς εχθρική στάση, στην περίπτωση που επικρατήσουν οι Ρεπουμπλικανοί του Τραμπ.

«Μαστίγωμα» των Ευρωπαίων

Πρέπει να σημειωθεί, τέλος, ότι το κλίμα στις ΗΠΑ για το ελληνικό θέμα και, ευρύτερα, για τα ζητήματα της ευρωζώνης, είναι σφόδρα αντιγερμανικό και ευνοεί μια δυναμική παρέμβαση Ομπάμα. 

Χαρακτηριστικό είναι εκτενές άρθρο του κορυφαίου οικονομολόγου Έντουιν Μ. Τρούμαν (επί 20ετία ανώτατο στέλεχος της Fed και υφυπουργός διεθνών οικονομικών υποθέσεων στη δεύτερη θητεία Κλίντον) για το Ινστιτούτο Πίτερσον: ο Τρούμαν εξαπολύει σφοδρότατη επίθεση στους Ευρωπαίους για τις πολιτικές παρεμβάσεις που έκαναν στο ΔΝΤ, ώστε να διαμορφωθεί σύμφωνα με τις υποδείξεις τους το πρώτο ελληνικό πρόγραμμα.

Υπογραμμίζει, επίσης, απαντώντας στις γερμανικές θεωρίες περί «σπάταλων χωρών», ότι η κρίση στην Ελλάδα και στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες που μπήκαν σε προγράμματα, όπως και στην Ιταλία, που τελικά το απέφυγε, δεν είναι, στην πραγματικότητα, κρίσεις εθνικού χαρακτήρα, αλλά μέρος της μεγάλης κρίσης που δημιούργησε η στρεβλή αρχιτεκτονική της νομισματικής ένωσης. Συνέπεια αυτών των στρεβλώσεων, αναφέρει ο βετεράνος της οικονομικής διπλωματίας, είναι ότι η ευρωζώνη επανήλθε στα προ της κρίσης επίπεδα ΑΕΠ με τεράστια καθυστέρηση, σε σύγκριση με άλλες περιοχές, όπως η Λατινική Αμερική, που ανέκαμψαν πολύ ταχύτερα από τις δικές τους οικονομικές κρίσεις.

sofokleousin.gr